เช็กคุณสมบัติ | เช็กลิสต์เอกสาร
เมื่อคำสั่งซื้อช้าลงและเครดิตเทอมยาวขึ้น เงินหมุนคือเส้นเลือดใหญ่—หน้านี้รวม playbook ปี 2568 สำหรับ SME ที่ ไม่มีหลักทรัพย์ค้ำ: จัดรอบเงิน, ปรับ Incoterms, เลือกสินเชื่อสั้นให้พอดีรอบ, กันความเสี่ยง FX/เครดิต และตัวอย่างโครงดีลที่ “ใช้–โปะ–ปิด” ได้จริง
อ่านภาพรวมผลิตภัณฑ์ก่อนที่ สินเชื่อเพื่อการส่งออก และรายละเอียดผลิตภัณฑ์แบบ ไม่ใช้หลักทรัพย์ ที่ สินเชื่อไม่ใช้ทรัพย์ค้ำประกัน เพื่อการส่งออก 2568
ยอด PO ลด/เลื่อน หรือขนาดล็อตเล็กลง
เครดิตเทอมยาวขึ้น (OA/DA จาก 30 → 60–90 วัน)
DSO ยืด / ติดตามหนี้นานขึ้น
อัตราแลกเปลี่ยนผันผวน สูงกว่าปกติ
ต้นทุน โลจิสติกส์/วัตถุดิบ สวิง ทำให้มาร์จินบาง
1) จัดรอบเงิน “ใช้–โปะ–ปิด” ราย shipment
ใช้ Pre-shipment เฉพาะต้นทุนผลิตที่จำเป็น → ส่งมอบ → Post-shipment แปลง Invoice/LC เป็นเงินสด → โปะ Pre และลดวงเงินทันที
หลีกเลี่ยงใช้ OD ค้างยาว—วางตารางปิดรอบเป็นวัน/สัปดาห์ชัดเจน
2) ปรับ Incoterms/เทอมรับเงินให้เข้ากับความเสี่ยง
คู่ค้าใหม่/ประเทศเสี่ยง: พิจารณา DA/LC แทน OA และใช้ LC Discount/Invoice Finance ช่วยเร่งเงินเข้า
ตกลง Milestone Payment (มัดจำ/งวดกลางทาง) เมื่อทำได้
3) ใช้เครื่องมือคุมความเสี่ยง
Credit Insurance สำหรับผู้ซื้อใหม่/ตลาดใหม่ ลดโอกาสผิดนัดและช่วยให้วงเงิน Post ปล่อยง่ายขึ้น
FX Hedge ตามรอบเงินเข้า ไม่ต้องเฮดจ์ 100% แต่ให้ครอบคลุม “ขั้นต่ำ” ที่กระทบกระแสเงิน
4) รัดเข็มขัด “ต้นทุนผันผวน” แบบไม่ทำร้ายยอดขาย
ล็อกสัญญาวัตถุดิบบางส่วน, วาง Safety stock เฉพาะชิ้นส่วนวิกฤต, ต่อรองค่าขนส่งด้วยสัญญาระยะสั้น
5) คุมลูกหนี้–เจ้าหนี้ (Working Capital Discipline)
ตั้ง DSO เป้า ต่อประเทศ/ผู้ซื้อ, ทำ Aging Weekly, เจรจายืดเจ้าหนี้เฉพาะช่วงพีค เพื่อไม่ให้ Cash Gap บาน
ถ้าปัญหาคือเงินขาดตอนระหว่างผลิต → ใช้ Pre-shipment Unsecured ตาม ต้นทุนผลิต ของล็อตนั้น ๆ
ถ้าปัญหาคือเครดิตเทอมยาว → ใช้ Post-shipment Unsecured (Invoice/LC Financing) ตาม ยอด Invoice/LC
ถ้าต้องหมุนหลาย shipment พร้อมกัน → ใช้ Export Working Capital แบบไม่ค้ำ แต่ยึดวินัย “ใช้–โปะ–ปิด”
ถ้าเป็นผู้ซื้อใหม่/ประเทศเสี่ยง → เสริม Credit Insurance หรือขอเทอม DA/LC แล้วใช้ LC Discount
หลักคิด: ให้เงินกู้ ผูกกับเอกสารการค้า/ยอดจริง และ อายุเงินกู้ = อายุรอบเงิน เท่านั้น
CCC (วัน): ต้องเห็นว่าลดลงหลังใช้ Pre/Post
DSO รายผู้ซื้อ/ประเทศ: เข็มเตือนเมื่อหลุดเกณฑ์
Order Runway (กี่เดือนเงินพอผลิตต่อโดยไม่สะดุด)
Coverage ของ FX Hedge (% ของยอดเงินเข้าใน 30–90 วัน)
Utilization ของวงเงิน (ใช้กี่ % / ปิดรอบตรงเวลาหรือไม่)
เคส A — PO 3.5 ล้าน / ผลิต 40 วัน / OA 60 วัน
Pre (ไม่ค้ำ): 70% ของต้นทุนผลิต (เฉพาะล็อต) → ส่งมอบ
Post (ไม่ค้ำ): Invoice Finance ~80% ของยอดสุทธิ → เงินเข้าปุ๊บโปะ Pre ทันที
เสริม: เฮดจ์ FX 50–70% ตามกำหนดรับเงิน
เคส B — ผู้ซื้อใหม่ในประเทศเสี่ยงปานกลาง
เปลี่ยนเทอมเป็น DA 60 วัน หรือ LC at sight
ใช้ LC Discount แบบไม่ค้ำ อิงเอกสาร LC + แนบเครดิตรีพอร์ตผู้ซื้อ
ทำ Credit Insurance วงเงินขั้นต่ำสำหรับล็อตแรก
เคส C — พีคซีซัน 3 shipment ซ้อน
วาง Export Working Capital ไม่ค้ำ เป็นฐาน + เปิด Pre เฉพาะล็อตที่ต้นทุนสูง
ตั้งตาราง “ใช้–โปะ–ปิด” ราย shipment และลิมิต OD สูงสุดในช่วง 30 วัน
Do: ทำ Buyer Profile ให้แน่น (ประเทศ–เครดิตรีพอร์ต–ธนาคารคู่ค้า–ประวัติชำระ), เก็บหลักฐานสื่อสารอย่างเป็นระบบ
Do: ทำ Matching เอกสาร PO→Contract→Invoice→BL/AWB→Insurance→CO ให้ตรวจย้อนกลับได้
Do: ตั้ง Policy วงเงิน: Pre ใช้ได้แค่ต้นทุนผลิต, Post ใช้เฉพาะยอดที่มีเอกสารครบ, ห้ามค้าง OD เกิน X วัน
Don’t: เปลี่ยน Incoterms/ปลายทางกะทันหันโดยเอกสารไม่พร้อม—ผู้ให้กู้จะชะลอปล่อยทันที
Don’t: ใช้วงเงิน “อุ้มค่าใช้จ่ายถาวร” (เช่น เงินเดือนคงที่ระยะยาว) จนรอบเงินเพี้ยน
พก Executive Summary 1 หน้า: สินค้า–ตลาด–ผู้ซื้อ–เทอม–โครง Pre/Post–แผนปิดรอบ
โชว์ Bank Statement ไฮไลต์รอบเงิน + Aging ลูกหนี้ ล่าสุด
แนบ Credit Insurance/เครดิตรีพอร์ตผู้ซื้อ เพื่อขอลด haircut ของ Post-shipment
ขอ SLA ปล่อยวงเงิน และ “รายการเอกสารขั้นต่ำ” ที่ตกลงชัดทั้งสองฝ่าย
เปรียบเทียบที่ ต้นทุนรวมต่อรอบ (ดอก + ค่าธรรมเนียม + วันถือเงิน) ไม่ใช่แค่ดอกเบี้ย
ไม่มีหลักทรัพย์ค้ำ ทำได้แค่ไหน? ถ้าเอกสารการค้า–ผู้ซื้อ–กระแสเงินสดชัด สามารถใช้ Pre/Post/Working Capital แบบไม่ค้ำได้ โดยวงเงินจะผูกกับ shipment จริง
กลัวค่าเงินสวิง กำไรหาย? เฮดจ์ขั้นต่ำตามกำหนดรับเงิน (เช่น 50–70%) เพื่อกัน worst-case แล้วปรับส่วนที่เหลือตามตลาด
ยอดขายตก จะขอเพิ่มวงเงินได้ไหม? โอกาสน้อย—โฟกัสที่ คุณภาพเอกสาร–การปิดรอบตรงเวลา เพื่อรักษาวงเงินและต้นทุน
เอกสาร ไม่ตรง/แก้บ่อย โดยไร้เหตุผล → ผู้ให้กู้ขอทวนซ้ำ
ผู้ซื้อ ข้อมูลพร่อง/ไม่มีเครดิตรีพอร์ต และเทอม OA ยาว
ใช้วงเงิน ไม่ผูกกับ shipment (ไปอุ้มรายจ่ายอื่น) ทำให้ DSCR/CCC เพี้ยน
ไม่ได้ โปะ/ปิดรอบตามแผน จน utilization ตึงตลอด