สินเชื่อเพื่อธุรกิจขนาดเล็กคืออะไร? เจาะลึกวิธีเลือกสินเชื่อที่ใช่สำหรับคุณ

กลับหน้าแม่ (Hub): → คู่มือสินเชื่อเพื่อธุรกิจ
เข้าใจสินเชื่อเพื่อธุรกิจขนาดเล็กแบบอ่านง่าย: เลือกผลิตภัณฑ์ให้ตรงงาน (Term/OD/Leasing/Factoring), คำนวณ DSCR/DSR, ประเมิน LTV และจัดเอกสารให้เล่าเรื่องเดียวกัน

เช็กคุณสมบัติ | เช็คลิสเอกสาร 

1) สินเชื่อเพื่อธุรกิจขนาดเล็กคืออะไร และเหมาะกับใคร
สินเชื่อเพื่อธุรกิจขนาดเล็กคือวงเงินที่ออกแบบมาเพื่อกิจการที่มีรายได้ไม่ใหญ่มาก แต่ต้องการเงินไป ลงทุน หรือ เสริมสภาพคล่อง ให้ธุรกิจเดินต่อได้อย่างมั่นคง จุดสำคัญคือ “เลือกให้ตรงงาน” ตั้งแต่แรก เพื่อให้ ต้นทุนรวมเหมาะสม และ ผ่อนไหวจริง ตามกระแสเงินสด ไม่ใช่เพียงแค่ดูอัตราดอกเบี้ยตัวเดียว

ภาพรวมที่ต้องเข้าใจตั้งแต่ต้น

• วัตถุประสงค์ชัดเจน: ลงทุนในทรัพย์สิน (เครื่องจักร/ยานพาหนะ/อุปกรณ์) หรือเสริมเงินหมุนช่วงรอเงินเข้า

• ตัวชี้วัดหลัก:

  • DSCR (เงินสดจากการดำเนินงาน ÷ ค่างวดหนี้รวม) เป้าหมายที่พบบ่อย ≥ 1.2–1.3

  • DSR (ค่างวดทั้งหมด ÷ รายได้เฉลี่ย) ควร ≤ ~50–60%

  • LTV (วงเงิน ÷ มูลค่าหลักประกัน) ยิ่งต่ำยิ่งปลอดภัย

• โครงสร้างที่ดี: ใช้ “ชุดวงเงิน” ผสมกันให้พอดี เช่น Term สำหรับลงทุน + OD สำหรับช่องว่างเงินสด + Factoring สำหรับเร่งเงินเข้า และใช้ Leasing เมื่อซื้อทรัพย์ที่ใช้งานได้ทันที

ลิงก์กลับ Hub : คู่มือสินเชื่อเพื่อธุรกิจ 

2) เลือกผลิตภัณฑ์ให้ตรงงาน: Term / OD / Leasing / Factoring (ใช้อย่างไรให้ต้นทุนคุ้มค่า)
ธุรกิจขนาดเล็กมักเสียต้นทุนเพราะใช้ผลิตภัณฑ์ “ผิดประเภท” การจับคู่ให้ถูกตั้งแต่แรกช่วยลดดอกเบี้ยส่วนเกินและรักษา DSCR ให้อยู่ในกรอบ

• Term / Investment Loan (กู้ระยะยาว)
  เหมาะกับการลงทุนในสินทรัพย์ที่สร้างรายได้ต่อเนื่อง เช่น เครื่องจักร/อาคาร/ระบบไอที ออกแบบได้ทั้ง Grace ช่วงติดตั้ง และ Step-up/Seasonal ให้สอดคล้องฤดูกาล รายได้เริ่มไหลเมื่อใด ค่างวดจะทยอยเพิ่มตามแผน
  → อ่านต่อ: ลงทุนในสินทรัพย์ (Term/Investment) 

• OD / Working Capital (วงเงินหมุนเวียน)
  ใช้สำหรับช่องว่างเงินสดช่วง PO→ผลิต→ส่งมอบ→วางบิล→เงินเข้า จ่ายดอกเฉพาะที่ใช้ ตั้งวงเงินพอดี (สูตรอยู่บล็อกถัดไป) และตั้งเป้า ปิด/ลดเป็นรอบ เพื่อสะท้อนวินัย
  → อ่านต่อ : เสริมสภาพคล่อง (OD/Working Capital): สูตร OD/Factoring ที่ใช้ได้จริง 

• Leasing / Hire Purchase (เช่าซื้อ/ลีสซิ่ง)
  เหมาะกับเครื่องจักร/ยานพาหนะ/อุปกรณ์ที่ต้องการใช้งานทันที เน้นดู Residual/Balloon และผลภาษีซื้อ เลือกแผนที่ทำให้ DSR ไม่ตึงช่วงแรก
  → อ่านต่อ: เช่าซื้อ / Leasing: รักษากระแสเงินสดสำหรับอุปกรณ์/ยานพาหนะ 

• AR Financing / Factoring
  เร่งเงินสดจากใบแจ้งหนี้ของลูกค้าองค์กร 70–90% ช่วยลดการพึ่ง OD เกินจำเป็น โดยเฉพาะกิจการที่รอบเก็บเงิน 30–90 วัน

เคล็ดลับ: อย่าใช้ผลิตภัณฑ์ตัวเดียวพยายามแก้ทุกปัญหา—ชุดวงเงินที่พอดี ช่วยให้ต้นทุนรวมเหมาะสมกว่า และทำให้ DSCR เสถียรกว่าในโลกจริง

3) คำนวณความสามารถผ่อนแบบใช้งานได้จริง: DSCR / DSR พร้อมตัวอย่างทีละขั้น
ก่อนยื่นกู้ ควรทดลองคำนวณ DSCR/DSR ใน 3 ฉากทัศน์: ฐานจริง / ดีขึ้น +20% / แย่ลง −20% เพื่อป้องกันการกู้เกินพอดี

สูตรย่อ

• DSCR ≈ เงินสดจากการดำเนินงานต่อเดือน ÷ ค่างวดหนี้รวมต่อเดือน → เป้าหมาย ≥ 1.2–1.3

• DSR = ค่างวดหนี้รวมต่อเดือน ÷ รายได้เฉลี่ยต่อเดือน → ควร ≤ ~50–60%

ตัวอย่างคำนวณทีละขั้น
สมมติรายได้เฉลี่ย/เดือน 800,000 บาท, ต้นทุนผันแปร 60% ⇒ 480,000 บาท, ค่าใช้จ่ายคงที่ 220,000 บาท
เงินสดจากการดำเนินงาน ≈ 800,000 − 480,000 − 220,000 = 100,000 บาท/เดือน

วาง “ชุดวงเงิน” ที่เหมาะ: Term ลงทุน 2.0 ลบ. (ค่างวด ~55,000/เดือน) + OD ใช้เฉลี่ย (ดอกเฉลี่ย ~8,000/เดือน) ⇒ ค่างวดรวม ~63,000/เดือน

• DSCR ≈ 100,000 ÷ 63,000 = 1.59 (ผ่าน)

• Scenario −20%: รายได้ 640,000 → เงินสดจากการดำเนินงานโดยประมาณ = 640,000 − 384,000 − 220,000 = 36,000

  • หากยังต้องผ่อน 63,000 ⇒ DSCR ≈ 0.57 (ไม่ผ่าน)

  • แนวแก้: จัด Step-up 3 ระยะ ให้ช่วงแรกค่างวด Term = 35,000/เดือน 6 เดือนแรก และเพิ่มการใช้ AR/Factoring ชั่วคราวเพื่อลดการใช้ OD → ค่างวดรวมเหลือ ~43,000/เดือน

  • DSCR ใหม่ (กรณี −20%) ≈ 36,000 ÷ 43,000 = 0.84 → ยังตึง ควรเพิ่ม Grace 3 เดือน หรือยืด tenor ให้ค่างวดช่วงแรกต่ำลงอีก (ตั้งเป้าให้ ≥ 1.0 ขั้นต่ำในกรณีแย่)

บทเรียน: ใช้ DSCR เป็นเกณฑ์ออกแบบโครงสร้างผ่อน ไม่ใช่แค่ตัวเลขหลังอนุมัติ—ทำให้ “ผ่อนไหวจริง” ทั้งกรณีฐานและกรณีแย่ลง

4) ตั้งวงเงินและค่างวดให้สอดคล้องกระแสเงินสด: สูตร OD + การประเมิน LTV
นอกจากความสามารถชำระ (DSCR/DSR) ผู้ให้กู้ยังดูความสมเหตุสมผลของวงเงินเทียบทรัพย์ (LTV) ด้วย โดยเฉพาะสินเชื่อที่มีหลักประกัน

ตั้งวงเงิน OD (สูตรใช้งานได้)

• สูตรตั้งต้น: ค่าใช้จ่ายคงที่ต่อเดือน × 1.0–1.5 + สำรอง 10–20%

• ถ้ารอบเก็บเงินยาว 60–90 วัน ใช้ค่าเฉลี่ย 3–6 เดือน และตั้งสำรองทางสูง (20%)

• ตั้ง เป้าปิด/ลด OD รายไตรมาส เมื่อเงินเข้าดี เพื่อสะท้อนวินัยในการใช้วงเงิน

ประเมินจากหลักประกัน (LTV)

• LTV = วงเงิน ÷ มูลค่าทรัพย์ (เช่น เครื่องจักร/ยานพาหนะ/อสังหาฯ)

• ยิ่ง LTV ต่ำ โอกาสอนุมัติและเงื่อนไขยิ่งดี—แต่ต้องไม่ลืมฝั่ง DSCR เพราะวงเงินสูงเกินจะทำให้ค่างวดตึงเกินไป

• ตัวอย่าง: เครื่องจักรมูลค่า 2.5 ลบ. LTV สมมติ 80% ⇒ วงเงินตามทรัพย์ ~2.0 ลบ. แต่ถ้า DSCR/DSR ฝั่งกระแสเงินสดยังตึง ควรยืด tenor/ทำ Step-up หรือปรับขนาดโปรเจ็กต์เพื่อให้ผ่อนไหวจริง

จับคู่ OD + Term ให้ลงล็อก

• ใช้ OD ครอบช่วงสั้น ๆ ระหว่างก่อสร้าง/ติดตั้ง หรือรอเงินเข้า

• เมื่อรายได้เริ่มนิ่ง ให้ ปิด/ลด OD และพึ่ง Term/Leasing เป็นฐาน เพื่อคุ้มต้นทุนรวมและรักษา DSCR
  
  

5) เอกสารขั้นต่ำที่ “เล่าเรื่องเดียวกัน” + เช็กลิสต์ก่อนยื่น (สำหรับธุรกิจขนาดเล็ก)
หลายเคสสะดุดเพราะเอกสาร “เล่าไม่ตรงกัน” ระหว่างงบการเงิน/สเตทเมนต์/ใบเสนอราคา ทั้งที่ธุรกิจแข็งแรงพอ จัดให้ครบตั้งแต่ต้นช่วยลดเวลาตรวจและเพิ่มโอกาสอนุมัติ

เอกสารหลัก

• งบการเงิน/ภาษี/สเตทเมนต์ 6–12 เดือน ที่ตัวเลขสอดคล้องกัน

• แผนกระแสเงินสด 6–12 เดือน พร้อม Scenario +20%/−20% และผลต่อ DSCR/DSR

• เอกสารทรัพย์/โครงการ: ใบเสนอราคา/สเปก, ตารางส่งมอบ/ติดตั้ง, สัญญา/PO ของลูกค้าที่เกี่ยวข้อง

• ตาราง Drawdown (ถ้ามีลงทุน) + แนวทาง Step-up/Seasonal

• หลักฐานวินัย OD: บันทึกการปิด/ลด OD เป็นรอบ ช่วยภาพรวมเครดิตดีขึ้น

เช็กลิสต์ก่อนยื่น

• ตั้ง DSCR (ฐาน) ≥ 1.2–1.3 และ กรณี −20% ≥ 1.0 (อย่างน้อย)

• DSR อยู่ในช่วงปลอดภัย

• LTV สอดคล้องมูลค่าทรัพย์

• ขนาด OD พอดีกับช่องว่างเงินสด (ไม่เผื่อเกิน)

• เอกสาร ครบ–สอดคล้อง และมีสไลด์สรุป 1 หน้า (วัตถุประสงค์/วงเงิน/DSCR-DSR-LTV/ROI/Payback)